Ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Νότης Μηταράκης στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, απάντησε σε επίκαιρη ερώτηση του κ. Βασίλη Κεγκέρογλου, βουλευτή του ΚΙΝΑΛ αναφορικά με την απασχόληση συνταξιούχων ναυτικών στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού.
Τη δέσμευσή του έδωσε ο υφυπουργός πως στο άμεσο διάστημα το υπουργείο Εργασίας σε συνεργασία με το υπουργείο Ναυτιλίας, θα φέρουν τροπολογία με την οποία θα δοθεί οριστική λύση στο ζήτημα της απασχόλησης συνταξιούχων στο διδακτικό προσωπικό της ΑΕΝ.
Όπως χαρακτηριστικά υπογράμμισε:
«Το μέχρι τώρα ισχύον νομικό πλαίσιο, επέβαλλε μια τιμωρητική λογική στους συνταξιούχους εκείνους οι οποίοι μπορούν και θέλουν ακόμα να προσφέρουν».
Η τροπολογία αυτή θα ισχύσει αναδρομικά από 01.01.2017, προκειμένου να μην ανοίξει ένας κύκλος αναδρομικών για όσους εργάστηκαν στις ΑΕΝ από την ημερομηνία εκείνη μέχρι και σήμερα.
Εν συνεχεία ο υφυπουργός αναφέρθηκε στην επιστολή από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, η οποία εμπεριείχε εσφαλμένη ερμηνεία του άρθρου 20 του Ν. 4387/2016 (Νόμος Κατρούγκαλου). Η επιστολή αυτή όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο υφυπουργός δεν είχε καμία νομική βάση και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ούτε από το υπουργείο, ούτε από τους αρμόδιους ασφαλιστικούς φορείς και σε καμία περίπτωση δεν επέλυε το ζήτημα σε νομοθετικό επίπεδο.
Επιπλέον, ο κ. Μηταράκης υπογράμμισε πως η εν λόγω επιστολή προέβλεπε την εξαίρεση της εφαρμογής του άρθρου 20 του Ν. Κατρούγκαλου για της θέσεις εργασίας ευκαιριακής απασχόλησης. Κατ’ επέκταση δεν κάλυπτε τις θέσεις διδακτικού προσωπικού στις ΑΕΝ, καθώς αυτές είναι θέσεις πλήρους απασχόλησης.
Ασκώντας έντονη κριτική στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο ο κ. Μηταράκης αναφέρθηκε σε «ηλικιακό ρατσισμό» προς τους πολίτες εκείνους οι οποίοι όπως χαρακτηριστικά το έθεσε: «βγήκαν σε σύνταξη αλλά όχι από επιλογή.»
Ο Ν. Κατρούγκαλου ουσιαστικά τιμωρούσε τους πολίτες αυτούς, προβλέποντας μείωση κατά 60% στη σύνταξή τους, οδηγώντας πολλούς από αυτούς στη «μαύρη εργασία».
Τέλος ο υφυπουργός τόνισε πως η ομαλή λειτουργία των ΑΕΝ που στηρίζουν την ελληνική ναυτιλία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το εθνικό μας συμφέρον και θα πρέπει να διασφαλιστεί, ενώ συμπλήρωσε:
«Με το νέο θεσμικό πλαίσιο θα δοθούν κίνητρα ώστε να αξιοποιηθεί σε όλο το εργασιακό φάσμα η πολύτιμη εμπειρία και τεχνογνωσία αυτής της κατηγορίας εργαζομένων.»
Πρακτικά
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Απόστολος Αβδελάς): Συνεχίζουμε με τη δεύτερη, με αριθμό 181/5-11-2019 επίκαιρη ερώτηση δεύτερου κύκλου του Βουλευτή Ηρακλείου του Κινήματος Αλλαγής κ. Βασιλείου Κεγκέρογλου προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με θέμα: «Απασχόληση συνταξιούχων ναυτικών στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού».
Κύριε Κεγκέρογλου, έχετε τον λόγο για δύο λεπτά.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΕΓΚΕΡΟΓΛΟΥ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Φέτος επανήλθε ένα πρόβλημα του 2016 στις Σχολές Εμπορικού Ναυτικού με την απροθυμία συνταξιούχων πλοιάρχων και μηχανικών να προσέλθουν για τη διδασκαλία των αντίστοιχων μαθημάτων στις σχολές του Εμπορικού Ναυτικού.
Η απροθυμία αυτή έχει συγκεκριμένες αιτίες και το 2016 και φέτος. Το 2016 ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου, ο οποίος προβλέπει τη γνωστή περικοπή κατά 60% των συντάξεων, εφόσον αναλάβεις υπηρεσία γενικά και αδιακρίτως. Και ενώ υποτίθεται ότι δόθηκε τότε κάποια λύση και οι άνθρωποι αυτοί συνέχισαν κανονικά και όλα αυτά τα χρόνια λειτούργησαν οι σχολές με καθηγητές συνταξιούχους πλοιάρχους και μηχανικούς, φέτος επανήλθε το πρόβλημα για δύο λόγους:
Ο πρώτος είναι ότι ο ΕΦΚΑ, παρά το έγγραφο τότε του Υφυπουργού κ. Πετρόπουλου, ήρθε να ζητήσει αναδρομικά όλες τις εισφορές στους διδάσκοντες συνταξιούχους πλοιάρχους και το Υπουργείο όταν του τέθηκε το θέμα, σήκωσε τα χέρια και είπε «νόμος Κατρούγκαλου, ΣΥΡΙΖΑ», «νόμος Κατρούγκαλου, Μιχαηλίδης». Μάλιστα, ο Υφυπουργός, που μας κάνει την τιμή να είναι σήμερα εδώ, είπε σε μια δήλωσή του, «Αν ο κ. Μιχαηλίδης διαφωνεί με τον νόμο Κατρούγκαλου για τις ΑΕΝ, ας μην τον ψήφιζε».
Τελειώνω την τοποθέτηση μου, κύριε Υπουργέ και σας λέω: Αν ο κ. Μηταράκης -θα μας πει σήμερα- θεωρεί ότι ψηφίστηκε από τους πολίτες για να εφαρμόσει τον νόμο Κατρούγκαλου, πλανάται πλάνην οικτράν.
Ψηφιστήκατε, κύριε Υπουργέ, για να τον αλλάξετε. Και, μάλιστα, να είστε συνεπής και με αυτά τα οποία πράξατε καλώς το 2016 και κακώς σήμερα.
Απαντήστε μας, κύριε Υπουργέ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Απόστολος Αβδελάς): Ευχαριστώ πολύ.
Στην ερώτησή σας θα απαντήσει ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Παναγιώτης Μηταράκης.
Ορίστε, κύριε Υφυπουργέ, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ (ΝΟΤΗΣ) ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ (Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων): Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, φυσικά η Κυβέρνηση Μητσοτάκη θα αλλάξει τον νόμο Κατρούγκαλου. Και, πράγματι, αυτό το θέμα επανήλθε, διότι δεν είχε ποτέ λυθεί σωστά. Ας βάλουμε τα γεγονότα στη συζήτηση.
Ψηφίστηκε ο ν.4387/2016, ο γνωστός νόμος Κατρούγκαλου. Με το άρθρο 20, παράγραφος 1 λέει ότι όποιος συνταξιούχος συνεχίζει να εργάζεται, η σύνταξή του μειώνεται κατά 60% για τα έτη για τα οποία έχει επανέλθει στην αγορά εργασίας. Υπάρχει και μια δεύτερη, πιο ειδική διάταξη για τους εργαζόμενους σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης που μιλάει για πλήρη αναστολή του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Αυτό, λοιπόν, λέει ο νόμος Κατρούγκαλου.
Αυτός ο νόμος δεν έδωσε με εξουσιοδοτική πράξη το δικαίωμα στον εκάστοτε Υπουργό Εργασίας ή Υφυπουργό να κρίνει κατά περίπτωση και να δίνει εξαιρέσεις, όπου αυτές απαιτούνται, για λόγους, παραδείγματος χάρη, γενικότερου δημόσιου συμφέροντος. Για την Κυβέρνησή μας η λειτουργία των ΑΕΝ, η δημόσια ναυτική εκπαίδευση η οποία στηρίζει την ελληνική εμπορική ναυτιλία, είναι ένας λόγος εθνικού συμφέροντος.
Τι έγινε το 2016; Ήρθε μια επιστολή -ούτε καν εγκύκλιος- του τότε Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων προς το Υπουργείο Ναυτιλίας στο γραφείο του Γενικού Γραμματέα, η οποία λέει το εξής: «Από γραμματική και τελεολογική ερμηνεία της ως άνω διάταξης, προκύπτει ότι αυτή δεν εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όλως ευκαιριακής απασχόλησης, η οποία ακριβώς εκ της φύσης αυτής δεν δύναται να θεωρηθεί επανένταξη στην αγορά εργασίας».
Κύριε Κεγκέρογλου, ένας καθηγητής που διδάσκει έξι ώρες την ημέρα, πέντε μέρες την εβδομάδα εδώ και πέντε χρόνια, καλύπτεται από αυτήν την επιστολή του κ. Πετρόπουλου; Ένας καθηγητής που είναι σήμερα σε μια ΑΕΝ και του έχουν αναθέσει τριάντα ώρες διδασκαλίας τη βδομάδα εδώ και πολλά χρόνια και καλά κάνει και διδάσκει -εγώ είμαι θετικός στο γεγονός ότι οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν τόσο βαθιά γνώση της ναυτιλίας, έχουν επιστρέψει και διδάσκουν τη νέα γενιά-, καλύπτεται από αυτήν την επιστολή του κ. Πετροπούλου; Αυτήν ήταν η λύση που έδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ; Ούτε τροπολογία έφερε, ούτε υπουργική απόφαση έφερε, έχοντας κάνει τροπολογία, δίνοντας το δικαίωμα στον Υπουργό να το λύσει.
Αυτή, λοιπόν, η επιστολή, όπως ερμηνεύεται από τους νομικούς, δεν καλύπτει κάποιον ο οποίος έχει διδάξει, παραδείγματος χάριν, για δεύτερο εξάμηνο ή διδάσκει πάνω από μία ώρα την εβδομάδα ή διδάσκει για δεύτερη χρονιά. Γιατί δεν είναι πλέον όλως ευκαιριακή η απασχόληση η οποία δεν δύναται να θεωρηθεί επανένταξη στην αγορά εργασίας.
Αλλά ακόμη και να ήταν, ο νόμος Κατρούγκαλου δεν έδινε το δικαίωμα στον τότε Υφυπουργό να λύσει το πρόβλημα. Το έβαλε κάτω από το «χαλάκι» η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το πρόβλημα.
Τώρα, το Υπουργείο Ναυτιλίας με το Υπουργείο Εργασίας θα φέρουν την επόμενη εβδομάδα ειδική τροπολογία για να συνεχιστεί ομαλά η τρέχουσα ακαδημαϊκή χρόνια στις ΑΕΝ, αναδρομικά από 1-1-2017, για να μην είναι ανοικτοί σε κίνδυνο επιστροφών οι συνταξιούχοι που εμπιστεύτηκαν τις επιστολές της προηγούμενης Κυβέρνησης.
Και από κει και πέρα, το Υπουργείο Ναυτιλίας σε συνεργασία με εμάς πρέπει να βρούμε μια μόνιμη και οριστική λύση να στηρίξουμε τη δημόσια ναυτική εκπαίδευση.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Απόστολος Αβδελάς): Σας ευχαριστώ πολύ.
Κύριε Κεγκέρογλου, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΕΓΚΕΡΟΓΛΟΥ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, καλά τα είπατε για τους προηγούμενους ότι ακριβώς ο νόμος Κατρούγκαλου με την οριζόντια απαγόρευση δημιούργησε τεράστια προβλήματα και στο συγκεκριμένο θέμα και σε άλλες, όμως, περιπτώσεις παροχής υπηρεσιών και εργασίας.
Εάν υπήρχε ενδιαφέρον από ανέργους που δεν είχαν το καθεστώς του συνταξιούχου για να προσφέρουν εργασία, να είστε σίγουρος ότι δεν θα έκανα την ερώτηση. Έχουμε, όμως, την περίπτωση εκείνη που δεν μπορούν άλλοι να κάνουν το μάθημα παρά μόνο οι συνταξιούχοι πλοίαρχοι. Αυτό είναι δεδομένο. Και γι’ αυτό λέμε ότι πρέπει να λυθεί.
Ο κ. Πετρόπουλος, λοιπόν, όπως σωστά είπατε, χωρίς να έχει την εξουσιοδότηση, έγραψε ένα έγγραφο. Διπλοπροσωπία, διπλά βιβλία. Όπως θέλετε, πείτε το. Με τους θεσμούς ήτανε καλά με τον νόμο Κατρούγκαλου και με τον κόσμο πήγε να είναι καλά με το άτυπο έγγραφο το οποίο δεν είχε ισχύ νόμου ή κανονισμού ή κανονιστικής πράξης. Καμία ισχύ. Ευχή.
Όμως κι εσείς έχετε ευθύνη, κύριε Μηταράκη, γιατί τότε στους Χιώτες είπατε ότι το λύσαμε το πρόβλημα, ενώ δεν λύθηκε, αλλά κρύφτηκε κάτω από το χαλί.
Ερχόμαστε τώρα που αναβίωσε το πρόβλημα να τους ζητούν πίσω τα λεφτά. Και τι έρχεστε και κάνετε, κύριε Μηταράκη, εσείς; Έρχεστε και γράφετε ένα έγγραφο στις 7-10-2019, με το οποίο τους λέτε ότι δεν ισχύει η ευχή του Πετρόπουλου να μην περικόπτονται οι συντάξεις και άρα, θα πρέπει να τις πληρώσετε. Και μάλιστα, επιχειρηματολόγησε σήμερα ότι δεν είναι ευκαιριακή απασχόληση. Άρα, με βάση την εγκύκλιο που επικαλείται ο κ. Μηταράκης, λέει ότι θα πληρώσετε κιόλας.
Το στέλνει, λοιπόν, αυτό επίσημα προς τον ΕΦΚΑ και τους λέει «θα εφαρμόζετε την εγκύκλιο 12151 της 19ης-3-2018», του ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή. Αυτή θα εφαρμόζετε, λέει. Άρα, τους λέει «κόψτε τις συντάξεις» και δεν μπορούν να διδάσκουν, αφού είναι πολύωρη η απασχόληση χωρίς αυτή την περικοπή. Αυτό είπατε εσείς, κύριε Μηταράκη.
Μετά από αυτό το έγγραφό σας ξεσηκώθηκε ο κόσμος, γιατί εσείς ο ίδιος είχατε υποβάλει ερώτηση στις 10-10-2016 και λέγατε: «Σε τι ενέργειες θα προβείτε, κύριε Υπουργέ, προκειμένου να ικανοποιηθεί το καθολικό αίτημα τροποποίησης του ν.4387/2016, έτσι ώστε να εξαιρούνται οι συνταξιούχοι του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου που απασχολούνται ως εκπαιδευτικοί στις ΑΕΝ; Τι θα κάνετε; Πότε θα το φέρετε; Και τι θα κάνετε με τα αναδρομικά;»
Η ερώτηση απευθύνεται σε εσάς. Άρα, την είχατε απευθύνει το 2016 και είναι Νοέμβριος, μετά από τέσσερις μήνες που αναλάβατε. Κι επειδή δημιουργήθηκε το πρόβλημα, σας τη θυμίζουμε την ερώτηση. Τώρα κάτι θα κάνετε.
Είστε ήσυχος με αυτό το έγγραφο που είχατε κάνει στις 7 Οκτωβρίου 2019; Δεν θα σας αφήσουμε ήσυχους. Το μπάχαλο που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ το συνεχίζετε σε πολλούς τομείς. Η επικοινωνιακή καταιγίδα που δημιούργησε χρυσόσκονη πέφτει σιγά σιγά και φαίνεται ότι ούτε έτοιμοι είσαστε ούτε πρωτοβουλίες παίρνετε, για να λύσετε συσσωρευμένα προβλήματα.
Θα φέρετε, λοιπόν, τροπολογία τις επόμενες μέρες να λύσετε αυτό το θέμα. Και αναδρομικά να μην αναζητηθούν αυτά εδώ που θα χρεωθούν στους ανθρώπους, διότι έχετε κι εσείς ευθύνη ως Νέα Δημοκρατία που είπατε «ναι, δόθηκε λύση» τότε, ενώ δεν δόθηκε. Ήταν διπλοπροσωπία. Ήταν άκυρο το χαρτί. Πρέπει να γίνει αναδρομική ρύθμιση που θα φέρετε.
Αν δεν το φέρετε, θα φέρω εγώ ρύθμιση-τροπολογία, αλλά περιμένω να δω μέχρι τη Δευτέρα που έχω ερώτηση εδώ πάλι στην Αίθουσα με τον Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, να δούμε τελικά αν θα σας βάλουμε να συνεννοηθείτε. Γιατί ο ένας τα ρίχνει στον άλλο μέχρι τώρα.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Απόστολος Αβδελάς): Κι εγώ ευχαριστώ.
Κύριε Μηταράκη, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά, αυστηρά σας παρακαλώ πολύ. Έχουμε ξεφύγει πολύ.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ (ΝΟΤΗΣ) ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ (Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων): Κύριε Κεγκέρογλου, είστε πολύ έμπειρος και στην πρωτολογία μου έχω ήδη απαντήσει σε αυτό που θέσατε στη δευτερολογία σας. Αλλά να τα πάρουμε πάλι από την αρχή.
Για την ερώτηση που κατέθεσα το 2016 επιμένω στην ουσία αυτής ότι πρέπει να βρεθεί μια νομοθετική λύση, για να μην υπάρχει πρόβλημα στις ΑΕΝ. Αυτό είπα, το διαβάσατε πολύ σωστά. Διαβάσατε από την ερώτησή μου για το αν θα τροποποιηθεί ο νόμος Κατρούγκαλου. Και τι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ; Τροποποίησε τον νόμο Κατρούγκαλου; Όχι. Έκανε μια επιστολή την οποία δεν μας κοινοποίησε, δεν έχει ΑΔΑ, δεν την ξέρει η εθνική αντιπροσωπεία, κύριε Κεγκέρογλου.
Και να σας πω κάτι; Ίσως κάναμε ένα λάθος τότε όλοι. Εμπιστευτήκαμε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι έλυσε το πρόβλημα χωρίς να διαβάσουμε την εγκύκλιο του ΣΥΡΙΖΑ που θα ήταν προφανές ότι δεν είχε νομική βάση.
Άρα, εμείς πρώτον, θέλουμε να λύσουμε το θέμα των ΑΕΝ. Δεύτερον, φέρνουμε τροπολογία -την έχω μπροστά μου, κύριε Κεγκέρογλου- η οποία καλύπτει από 1-1-2017 αναδρομικά, ώστε να μην υπάρχει θέμα αναζήτησης των αναδρομικών. Εδώ είναι η τροπολογία.
Η υποχρέωση, όμως, του Υπουργείου ήταν –γιατί υπάρχει και θέμα νομιμότητας- ότι δεν μπορούσε το Υπουργείο και ο ΕΦΚΑ να λειτουργεί με μια επιστολή που δεν έχει νομική βάση. Το πρώτο, λοιπόν, που έπρεπε να κάνουμε ήταν να διορθώσουμε τον τρόπο λειτουργίας της γενικής γραμματείας ως προς αυτό το θέμα. Ανακαλέσαμε μια επιστολή που δεν είχε νομική βάση, εκδίδοντας επίσημη εγκύκλιο με ΑΔΑ που στηρίζεται πάνω στον νομό.
Δεχτήκαμε -επειδή το αναφέρατε πριν- μια ερμηνεία που έχει γίνει, ότι για όποιον δουλεύει με μερική απασχόληση είναι αντίστοιχη και η μείωση της σύνταξης. Όταν το είπαμε αυτό στις ΑΕΝ, η απάντηση ήταν «αυτοί δουλεύουν πέντε μέρες την εβδομάδα». Και άρα, η προηγούμενη κάλυψη της μερικής απασχόλησης –για όποιον δούλευε μία ημέρα την εβδομάδα μειωνόταν κατά ένα πέμπτο το 60%- δεν κάλυπτε τις ΑΕΝ, γιατί δεν είναι ευκαιριακής απασχόλησης, αλλά πλήρους απασχόλησης. Θα έρθουμε, λοιπόν, με αυτή την τροπολογία.
Για το θέμα που θέσατε για τον νόμο Κατρούγκαλου, ένα θέμα συζήτησης είναι αυτός ο ηλικιακός ρατσισμός που δημιουργεί. Προσπαθούμε και διώχνουμε από την αγορά εργασίας ανθρώπους οι οποίοι μπορούν και θέλουν ακόμα να προσφέρουν. Και θεωρώ ότι είναι σημαντικό για την κοινωνία, για τους ίδιους και για την οικονομία να μην είναι τιμωρητικός ο ασφαλιστικός νόμος.
Το 60% έχει μια τιμωρητική λογική, ειδικά απέναντι σε εργαζόμενους που δεν έφυγαν στη σύνταξη επειδή το επιλέξανε, αλλά έφυγαν στη σύνταξη γιατί έφτασαν σε κάποια ανώτατα όρια ηλικίας, παραδείγματος χάριν στα σώματα ασφαλείας, τις ένοπλες δυνάμεις, οι ναυτικοί οι οποίοι σε κάποια ηλικία βγαίνουν από την ενεργή αγορά εργασίας και θέλουν ακόμα να προσφέρουν στην κοινωνία.
Στις αλλαγές, λοιπόν, του νόμου Κατρούγκαλου, ένα πολύ σημαντικό σημείο θα είναι να φύγει η τιμωρητική λογική του άρθρου 20, γιατί σήμερα -θα το πω- δυστυχώς πολλοί συνταξιούχοι δουλεύουν στη μαύρη αγορά και αυτό είναι λάθος. Πρέπει, λοιπόν, να υπάρχει μια νομοθεσία η οποία να μην είναι τιμωρητική, να τους δίνει το δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας για να φορολογούνται κανονικά και να προσφέρουν κανονικά στην εθνική οικονομία.
Ως προς το θέμα των ΑΕΝ, νομίζω μετά από τη σημερινή συζήτηση, είναι δεδομένο ότι το θέμα έχει λήξει.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Απόστολος Αβδελάς): Ευχαριστώ πολύ και τους δύο.
