Ομιλία Νότη Μηταράκη, εισηγητή της Νέας Δημοκρατίας στην 3η κοινή συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου και της Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης με θέματα ημερήσιας διάταξης:
α) «Ανάθεση και εκτέλεση συμβάσεων παραχώρησης - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης (ΕΕ L 94/1/28.3.2014) και άλλες διατάξεις.» (3η συνεδρίαση)
β) «Δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών (προσαρμογή στις οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)». (3η συνεδρίαση)
Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
συζητάμε σήμερα ουσιαστικά την προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας στις οδηγίες 23, 24 και 25 της Ε.Ε., αναφορικά με την ανάθεση και εκτέλεση Συμβάσεων Παραχώρησης και τις Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών. Αυτές είναι οι δύο οδηγίες που εκδόθηκαν το 2014, όπως είπε ο κ. Υπουργός για έναν χρόνο Νομοπαρασκευαστικές Επιτροπές εργάζονταν απάνω σε αυτή την προσαρμογή και κατά συνέπεια είναι δίκαιη η κριτική της Αντιπολίτευσης, κύριε Υπουργέ, όπως ήδη ανέφερε και ο κύριος Αθανασίου, ότι δεν υπήρχε λόγος να έρθει την τελευταία στιγμή ως επείγον στο όριο μετά την εκπνοή των σχετικών προθεσμιών της Ε.Ε..
Κατά δεύτερον: Στον προηγούμενο ενάμιση χρόνο διακυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α., υπήρχε ήδη στο νομικό βιβλίο ο νόμος 4281/2014, ο οποίος είχε εισάγει στην Ελληνική Νομοθεσία, την προηγούμενη σχετική οδηγία, την οδηγία 18. Ειπώθηκε από τον Υπουργό Υποδομών ότι αυτή η Νομοθεσία δεν εφαρμόστηκε. Ορθώς. Δεν την εφαρμόσατε. Γιατί δεν εκδώσατε στον χρόνο που προβλέπεται τις απαραίτητες κανονιστικές πράξεις και βρεθήκαμε λοιπόν να μην είμαστε στην πράξη ενήμεροι με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, με αποτέλεσμα αυτό να επηρεάζει τα Δημόσια Έργα της περιόδου 2015 έως και σήμερα.
Επίσης, συνέβη το εξής ασυνήθιστο και πρωτοφανές μάλλον, στα κοινοβουλευτικά χρονικά, να ακυρωθεί αυτός ο νόμος με τροπολογία πριν από 15 ημέρες, πριν φέρετε εσείς στη Βουλή το νέο νόμο που συζητάμε σήμερα. Ο Υπουργός, επίσης, ανέφερε ότι στόχοι του νομοσχεδίου είναι η καταπολέμηση της πολυνομίας και η ομοιομορφία στις δημόσιες συμβάσεις, στόχους με τους οποίους συμφωνούμε, στόχους τους οποίους είχε εισάγει, ήδη, βέβαια, ο ν. 4281/2014. Τέθηκαν και πάλι στόχοι για την ενίσχυση της διαφάνειας, στόχοι πάντα ορθοί, θα αναφέρω βέβαια και αργότερα τη διαφωνία που έχουμε με το άρθρο 117 και το άρθρο 118, που δίνει τη δυνατότητα κατάτμησης δημοσίων έργων και κατ’ επέκταση, της απευθείας ανάθεσης αυτών. Δεν μπορώ να μην σχολιάσω, χαμογελώντας, το σχόλιο του Υπουργού Υποδομών, ότι η Οδηγία 18 ήταν νεοφιλελεύθερη, ενώ η Οδηγία 24 και 25 δεν είναι. Μάλλον, κάποιοι νιώθουν εγκλωβισμένοι σε πολιτικές που ακολουθούν.
Επίσης, τέθηκε το θέμα της ωριμότητας δημοσίων έργων, έχει πάρα πολλές φορές αναδειχθεί από το 2015 μέχρι σήμερα, στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου, η ύπαρξη ώριμων έργων, τα οποία δεν προχώρησαν. Έχω κάνει ο ίδιος πολλές ερωτήσεις για έργα, τα οποία είχαν ενταχθεί και είχαν ενταχθεί και στο πλαίσιο του προηγούμενου ΕΣΠΑ, τα οποία είχαν μελέτες, είχαν προχωρήσει και απεντάχθηκαν το 2015, πολλά από τα οποία έτυχε να είναι και στη δική μου εκλογική περιφέρεια, στην Χίο. Η απένταξη, λοιπόν, αυτών των έργων καταδεικνύει την ύπαρξη ώριμων έργων και νομίζω, ότι μετά από το σχόλιο του κ. Υπουργού, θα επανέλθουμε και εμείς στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου για να δούμε συγκεκριμένα παραδείγματα έργων, τα οποία ενώ μπορούσαν δεν έχουν προχωρήσει.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το πρώτο από τα δύο νομοσχέδια, που συζητάμε σήμερα, αναφέρεται στις συμβάσεις παραχώρησης - τα γνωστά ΣΔΙΤ, στα οποία στο παρελθόν για καθαρά ιδεολογικούς λόγους, είχε αντιταχθεί η Αριστερά και ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Σήμερα έρχεστε – θετικό - και ενσωματώνετε στην ελληνική νομοθεσία τις εξελίξεις στο ευρωπαϊκό νομικό γίγνεσθαι. Λανθασμένα όμως, ειπώθηκε από τον κ. Υπουργό, ότι στο παρελθόν δεν υπήρχε νομοθεσία για τα ΣΔΙΤ. Ξεχνά τον ειδικό νόμο, τον ν. 3389/2005, έναν «επαναστατικό» νόμο από τον οποίο ξεκίνησαν στην Ελλάδα τα ΣΔΙΤ και στα 2,5 χρόνια της προηγούμενης κυβέρνησης με αυτό το νομικό πλαίσιο εντάξαμε 14 νέα έργα συνολικού προϋπολογισμού 1,8 δις ευρώ και θα ήθελα να ρωτήσω και θα ρωτήσω στα πλαίσια πάλι, του κοινοβουλευτικού ελέγχου, τα αντίστοιχα έργα της περιόδου 2015 – 2016.
Έχουν πολλές φορές αναφερθεί δυσλειτουργίες στις δημόσιες συμβάσεις, αστοχίες στην εκτέλεση έργων, το είπε ο κ. Σπίρτζης και έχει δίκιο, έχει γίνει πολλές φορές στο παρελθόν, δεν το αμφισβητεί κανείς αυτό, που τελικά τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν, για παράδειγμα, μπορεί να μην ήταν αυτά που χρειαζόντουσαν, με αποτέλεσμα να κοστίσει πολύ περισσότερο η λειτουργία και η συντήρηση αυτών των έργων. Μα, ακριβώς αυτό κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έρχεται να αντιμετωπίσει ο θεσμός των παραχωρήσεων και των ΣΔΙΤ, όπου όλη η συντήρηση, όλη η λειτουργία, όλο το κόστος κατασκευής, όλο το ρίσκο, πάει στον παραχωρησιούχο, ο οποίος για αντάλλαγμα, το οποίο συνδέεται με την πράξη λειτουργίας του έργου, πληρώνεται για την επένδυση που έχει κάνει.
Σε αυτή την περίπτωση, το δημόσιο δεν αναλαμβάνει τον κίνδυνο εκτέλεσης, δεν αναλαμβάνει τον κίνδυνο λειτουργίας, δεν αναλαμβάνει τα σχετικά κόστη και για αυτό, για την απλοποίηση αυτών των έργων ΣΔΙΤ, δεν υπήρχε στο φάκελο, που ρώτησε πριν ο κ. Υπουργός, αναλυτικότατοι προϋπολογισμοί, γιατί η ευθύνη του προϋπολογισμού, αυτός που το πλήρωνε, δεν ήταν το ελληνικό δημόσιο, δεν ερχόταν ο παραχωρησιούχος μετά με επανέλεγχο του έργου, να ζητήσει επιπλέον χρήματα. Ο παραχωρησιούχος είχε αναλάβει όλη αυτή την ευθύνη. Υπήρχε λοιπόν νομοθεσία ΣΔΙΤ, εφαρμόζεται η νομοθεσία ΣΔΙΤ και καλό είναι να εφαρμοστεί και στο μέλλον πολύ περισσότερο, για να μειωθεί ο κίνδυνος του ελληνικού δημοσίου για τα δημόσια έργα και σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, όπου το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων είναι εν τοις πράγμασι περιορισμένο, δίνει τη δυνατότητα πολλαπλασιαστικά, τα όποια κονδύλια του ΕΣΠΑ, ίσως χρησιμοποιηθούν να παράξουν πολύ περισσότερα έργα.
Αναφορικά με το νομοσχέδιο των δημοσίων συμβάσεων, είχαμε την ευκαιρία φυσικά να μελετήσουμε το κείμενο του νομοσχεδίου λεπτομερώς, όπως αυτό κατατέθηκε προς διαβούλευση, διαπιστώσαμε όμως, ότι το κατατεθειμένο νομοσχέδιο διέφερε σε πάρα πολλά σημεία από το αρχικό κείμενο, και μη βιάζεστε να πείτε ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι λάβατε υπόψη σας τις παρατηρήσεις που κατατέθηκαν, διότι η έκθεση δημόσιας διαβούλευσης που επισυνάπτεται στο νομοσχέδιο, σελίδα 2.655 και επόμενες, είναι αποκαλυπτική, ότι κάτι τέτοιο δεν συνέβη.
Εδώ τίθεται ένα βασικό, λοιπόν, θέμα και αφορά την «συνέπεια», που για άλλη μια φορά επιδεικνύει η Κυβέρνηση και στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα συναρμόδια Υπουργεία.
Αντιλαμβάνεστε ότι η έννοια της δημόσιας διαβούλευσης στο στάδιο της προνομοθετικής διαδικασίας, αποτελεί μια ουσιαστική διαδικασία που αναδεικνύει, κυρίως, τη διαφάνεια αλλά και επιτρέπει στους πολίτες να ενημερωθούν επί του νομοσχεδίου, απολαμβάνοντας το συνταγματικό τους κατοχυρωμένο δικαίωμα της πληροφόρησης και παρέμβασης.
Η Κυβέρνηση, όμως, για άλλη μια φορά, δείχνει ότι δεν ενδιαφέρεται να έχει ενημερωμένους πολίτες και γι' αυτό φέρνει αυτά τα δύο νομοσχέδια, δύο χιλιάδες εννιακόσιες συνολικά σελίδες, με τη διαδικασία του επείγοντος.
Κάποιοι φορείς εστίασαν, χθες, στο θέμα της μελέτης κατασκευής, το οποίο εισέρχεται με πλάγιο τρόπο, μέσω του νομοσχεδίου και έρχεται να εφαρμοστεί σε όλα ανεξαιρέτως τα δημόσια έργα. Η εισαγωγή του κριτηρίου της οικονομικής προσφοράς σε βάρος της τεχνικής, για την ανάδειξη αναδόχου, ανοίγει το δρόμο για την πλήρη και απόλυτη αδιαφάνεια στην εκτέλεση δημοσίων έργων. Η ευρωπαϊκή εμπειρία δεν έχει καμία σχέση με το σύστημα που το νομοσχέδιο εισάγει, αλλά και εκεί ακόμη, περιορίζεται απλώς σε έργα με ειδικά προσδιορισμένες τεχνικές προδιαγραφές, που είναι ακριβείς και δεδομένες για όλους.
Τα συναρμόδια Υπουργεία προσπάθησαν να αποκρύψουν ανεπιτυχώς τις πραγματικές τους προθέσεις, διαγράφοντας πλήρως το άρθρο 93 του νομοσχεδίου, όπως αυτό είχε αναρτηθεί στη διαβούλευση. Όμως, τελικά, αν δούμε το κείμενο του νομοσχεδίου, είναι αποκαλυπτικό των προθέσεων στο θέμα της μελέτης κατασκευής.
Καταρχάς, διαβάζοντας την έκθεση δημόσιας διαβούλευσης, σ. 2679, όπου αναφέρεται το παλιό άρθρο 93, υποστηρίζεται πλήρως το σύστημα μελέτης κατασκευής, το οποίο σύμφωνα, αποκλειστικά με εσάς, θα πετύχει την επιτάχυνση των διαδικασιών. Παράλληλα, όμως, το άρθρο 67 της οδηγίας 24/2014, το οποίο εισάγεται στο νομοσχέδιο ως άρθρο 86, διαβάζει κανείς ότι οι αναθέτουσες αρχές βασίζουν την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων στην πιο συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά. «Βασίζουν». Πώς εκλαμβάνει, όμως, αυτή τη διάταξη η Κυβέρνηση;
Διαβάζουμε στην αιτιολογική έκθεση και συγκεκριμένα στη σ. 45, ότι με το άρθρο 86, εισάγεται η έννοια και το περιεχόμενο του μοναδικού, πλέον, κριτηρίου ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, αυτό της πλέον συμφέρουσας από οικονομικής άποψης προσφοράς.
Τέθηκε, επίσης και ένα άλλο θέμα χθες από τους φορείς, το ποιος θα χρηματοδοτήσει αυτές τις μελέτες. Ο κάθε ένας συμμετέχων θα αναλάβει ένα πολύ μεγάλο αρχικό κόστος χρηματοδότησης της μελέτης και αν δεν κερδίσει, θα το χάσει;
Άρα, λίγοι, πολύ λίγοι, τελικά, θα έχουν την οικονομική ευρωστία να μπουν σε αυτούς τους διαγωνισμούς;
Εάν μπει σε δέκα διαγωνισμούς και τους χάσει και τους δέκα, θα κλείσει; Γιατί αν έχεις πληρώσει δέκα μελέτες, κύριε Υπουργέ, αναγκαστικά θα επωμιστείς ένα πολύ μεγάλο χρηματοοικονομικό κόστος.
Αναφέρθηκε από τον κ. Υπουργό και ορθά, ότι μπορεί να υπήρχαν στρεβλώσεις στο παρελθόν. Εγώ να το δεχτώ. Αυτό σημαίνει, όμως, ότι θα μπορούσε να έρθει το Υπουργείο και να βρει συγκεκριμένους τρόπους σε αυτή τη διττή διαδικασία, να προστατεύσει τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου, στα οποία εμείς δεν θα ήμασταν αντίθετοι.
Επίσης, έχουμε εκφράσει αντιρρήσεις για τα άρθρα 117 και 118, όπου προβλέπονται διαδικασίες συνοπτικών διαγωνισμών και κατευθείαν ανάθεσης και κατάτμησης διαγωνισμών. Αυτό δημιουργεί, κύριε Υπουργέ, ένα θέμα διαφάνειας στο νομοσχέδιο, το οποίο θα θέλαμε να το εξειδικεύσετε και να μπορέσετε να το διορθώσετε με νομοτεχνικές βελτιώσεις.
Να πω, πάντως, ότι θεωρούμε θετικές τις απλοποιήσεις στη δικαστική και προδικαστική διαδικασία. Πράγματι, υπάρχει ένα ιδιαίτερο θέμα με τις καθυστερήσεις που, σε πολλές επενδύσεις, δημιουργούνται από την πολύπλοκη και δαιδαλώδη δικαστική διαδικασία. Θυμάστε, κύριε Υπουργέ, ότι με τον ν.4146, τον οποίο είχατε εισηγηθεί εσείς, για την αξιωματική αντιπολίτευση, εισάγαμε τον προδικαστικό έλεγχο, π.χ. του Συμβουλίου της Επικρατείας για τα μεγάλα έργα fast track, θετική ενέργεια η οποία προστατεύει τους επενδυτές από τον κίνδυνο που δημιουργείται μετά.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τέθηκε επίσης ένα θέμα, στο οποίο εμείς συμφωνούμε με την Ένωση Ιδιοκτητών Ημερήσιων Επαρχιακών Εφημερίδων, οι οποίοι διαφωνούν με την μη ορθή ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών, μέσω του επαρχιακού τύπου, που ως γνωστόν, είναι το πλέον διαδεδομένο μέσο, κυρίως για τους μικρούς Διαγωνισμούς, για να ενημερωθούν όλοι όσοι μπορούν να συμμετάσχουν.
Ειπώθηκε χθες, ότι αυτό γίνεται κατ΄ εκτέλεση μνημονιακών και ευρωπαϊκών υποχρεώσεων. Εγώ, θα καταθέσω στα Πρακτικά, μία ερώτηση και απάντηση που έλαβε η Ευρωβουλευτής της Ν.Δ., κυρία Μαρία Σπυράκη από την αρμόδια Επίτροπο την κυρία Biedronka, η οποία διαφωνεί σε αυτό και θεωρεί ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης αυτή η επιλογή. Θα θέλαμε κύριε Υπουργέ, πριν πάμε στην Ολομέλεια να το δείτε το θέμα. Φαντάζομαι ότι και εσείς, έχετε την ίδια ευαισθησία με εμάς, στο θέμα του Περιφερειακού Τύπου. Πιστεύω ότι μπορεί να δοθεί μια δυνατότητα να διορθωθεί, εάν μου επιτρέπετε, μία σελίδα για τα Πρακτικά να καταθέσω.
Να πω πάντως, ότι είναι θετικές οι Διατάξεις, οι οποίες αφορούν την ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων του αρχαιολογικού και κάθε άλλου ελέγχου, πριν την προκήρυξη Δημοσίων Έργων. Αυτό είναι σημαντικό. Είπατε για την αποφυγή καθυστερήσεων. Να προσθέσω ότι αυτό, επίσης είναι πολύ σημαντικό, για την αποφυγή αξιώσεων, εναντίον του Ελληνικού Δημοσίου από τους συμμετέχοντες σε αυτά τα Δημόσια Έργα. Άρα, είναι κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα θετικό.
Ακούστηκαν θετικές προτάσεις χτες και από τους Φορείς. Μια θετική πρόταση, από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, είναι να δοθεί η δυνατότητα στους Δήμους, ειδικά στους μικρότερους Δήμους. Υπάρχουν πάρα πολλοί Δήμοι, π.χ. τα Ψαρά, οι Οινούσσες, συγνώμη που αναφέρομαι μόνο στην Περιφέρεια μου ως παράδειγμα, οι οποίοι δεν έχουν την τεχνική δυνατότητα να έχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες. Χρησιμοποιούν βέβαια, με προγραμματικές Συμβάσεις, τις τεχνικές υπηρεσίες μεγαλύτερων όμορων Δήμων. Η δυνατότητα όμως, να υπάρχουν και εξωτερικοί συνεργάτες, νομίζω, είναι μια ιδιαίτερα θετική πρόταση.
Επίσης, θεώρησα πολύ σημαντικές τις προτάσεις, που έδωσε και η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, περί της Κυρώσεως από τη Βουλή μεγάλων παραχωρήσεων και τον καλύτερο ορισμό διαιτητικών διαδικασιών, για την επίλυση διαφορών. Νομίζω ότι είναι προτάσεις, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν και είναι θετικές.
Θα τοποθετηθούμε και πιο λεπτομερώς στην Ολομέλεια, την άλλη εβδομάδα. Εκφράζουμε τις αντιρρήσεις μας σε αυτά τα Άρθρα, τα οποία θεωρούμε ότι θέτουν θέματα διαφάνειας, όπως το θέμα των κατατμήσεων.
Ως προς τις Τροπολογίες, θα επιφυλαχθούμε σήμερα. Βέβαια θα πω το εξής και το έχω ξαναπεί στην Ολομέλεια. Οι Τροπολογίες, που φέρνει αυτή η Κυβέρνηση, κατά κανόνα, αγγίζουν έναν από τρεις πυλώνες. Ή δίνουν παράταση σε κάτι που δεν προλάβατε να κάνετε στην ώρα του και πολλές φορές παράταση στην παράταση στην παράταση, ή δημιουργούν νέες προσλήψεις, ή δημιουργούν νέες δομές που οδηγούν σε νέες προσλήψεις. Και οι Τροπολογίες που έχουν έρθει σήμερα, η αλήθεια είναι, εμπίπτουν και αυτές σε αυτούς τους πυλώνες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εμείς ως Ν.Δ. ψηφίσαμε θετικά επί της Αρχής. Επί των Άρθρων, τοποθετηθήκαμε σε σημεία τα οποία θεωρούμε ότι χρήζουν βελτίωσης από την Κυβέρνηση.
Βέβαια, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ένα Νομοσχέδιο για τις Δημόσιες Συμβάσεις, ένα Νομοσχέδιο για τις παραχωρήσεις, θα κριθεί στην πράξη. Θα κριθεί από το έργο και το αποτέλεσμα αυτής της Κυβέρνησης, η οποία, το 2015 και το 2016, επέστρεψε τη χώρα μας σε οικονομική ύφεση.
Το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το ΕΣΠΑ, οι παραχωρήσεις, είναι ένα εργαλείο, το οποίο μπορεί να βοηθήσει στην ανάκαμψη της οικονομίας. Έχουμε ήδη κάνει αρκετές Ερωτήσεις και ζητάμε συγκεκριμένα, τι έγινε το 2015 και το 2016 σε αυτούς τους τομείς, σε σύγκριση με το 2013 και το 2014. Αναφέρθηκα, χθες στην Ολομέλεια και με την ευκαιρία να το επαναλάβω τώρα, κύριε Υπουργέ, ότι σύμφωνα με τη μελέτη του ΚΕΠΕ τον Μάιο του 2014, τη διετία της προηγούμενης Διακυβέρνησης, ήρθαν 37,4 δισ. νέες επενδύσεις στην Ελλάδα. Επενδύσεις, που επέτρεψαν στη χώρα, το 2014, να μπει σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Ποιες είναι οι νέες επενδύσεις, κύριε Υπουργέ, του 2015 και του 2016;
Θα μου πείτε και θα το πω ότι είναι θετικό, ότι υλοποιείται τις μεγάλες επενδύσεις της προηγούμενης Κυβέρνησης. Το Ελληνικό, το ΝΤΑ, τον ΟΛΠ, τα περιφερειακά Αεροδρόμια. Τι καινούργιο όμως δημιούργησε το 2015 και 2016;
Και ξέρετε γιατί το ρωτώ αυτό, κύριε Υπουργέ; Γιατί γνωρίζετε, όπως γνωρίζω και εγώ, ότι οι νέες επενδύσεις έχουν ένα κύκλο 18 με 24 μήνες, από την πρώτη υπογραφή μέχρι την μπουλντόζα. Και η μπουλντόζα δημιουργεί τις θέσεις εργασίας. Αν λοιπόν το 2015 και το 2016, δεν υπάρχουν ήδη, συγκεκριμένες νέες επενδύσεις, που έχουν υπογραφεί, το 2017, το 2018, το 2019, από που θα έρθει η ανάπτυξη;
Γιατί ειπώθηκε ότι, όταν κλείσει η αξιολόγηση, θα ρέουν οι επενδύσεις, όμως αυτό απαιτεί μια προεργασία και φυσικά δεν ρέουν οι επενδύσεις. Αυτό το νομοσχέδιο, λοιπόν, θα κριθεί στην πράξη. Θα κριθεί από την έκδοση, καταρχήν, των απαραίτητων κανονιστικών πράξεων. Δεν μπορέσατε για το προηγούμενο νομοσχέδιο που ίσχυε να εκδώσετε ούτε μία. Είστε έτοιμοι να εκδώσατε τις αποφάσεις που χρειάζονται εδώ; Θα δούμε, λοιπόν, το 2016, το 2017 και το 2018 πόσα έργα θα έρθουν και πόσα έργα θα ξεκινήσουν, σε τι κόστος και σε τι χρόνο και από εκεί θα φανεί αν τελικά αυτό που ψηφίζουμε σήμερα θα βοηθήσει στην πράξη να πατήσει λίγο η ελληνική οικονομία στα πόδια της ή απλώς είναι ένα ακόμη νομοσχέδιο στο βιβλίο της Βουλής.
